Verwarring of producten voldoende gezonder zijn geworden

Verwarring of producten voldoende gezonder zijn geworden

Een belangrijk doel van het landelijk preventiebeleid is dat consumenten gezonder gaan eten. Daarom zijn hierover afspraken gemaakt in het Akkoord verbetering productsamenstelling (het Akkoord). Dit Akkoord heeft als doel het levensmiddelenaanbod gezonder te maken en hiermee de gezonde keuze eenvoudiger te maken. Dit Akkoord bevat doelen voor 2020 om per productcategorie het gehalte aan suiker, zout en (verzadigd) vet te verlagen.

Minder zout voorkomt ziektes

De Nierstichting schrijft in haar recente oproep dat een verlaging van de zoutconsumptie tot maximaal 6 gram per dag naar schatting bijna 150.000 gevallen van chronische nierschade kan voorkomen over een periode van 10 jaar. Daarnaast voorkomt het bij 250 mensen nierfalen, waarbij dialyse of transplantatie nodig is. Het gaat om het natriumdeel in zout. Dat zit niet alleen in ‘gewoon’ zout maar ook in Keltisch zout en Himalayazout.

NVWA en ministerie zijn niet tevreden

22 december om 23.00 uur (!) stuurde de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie een mail met de tekst dat ze zelf tevreden zijn over het resultaat. Ook het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL) is blij met het behaalde resultaat. De NVWA vindt de daling echter langzaam gaan. Ook de wetenschappelijke adviescommissie vindt dat het te langzaam gaat. Het ministerie vraagt zich ook af of de doelstellingen in 2020 wel worden behaald.

Alleen FNLI en CBL zijn tevreden

Ik vroeg de FNLI en het CBL om in een reactie uit te leggen waarom zij positief zijn en de andere partijen niet. De FNLI reageerde pas nadat ik deze post publiceerde (zie onder bij*). Het CBL gaf aan dat het allemaal te lastig is om uit te leggen en dat de feiten de resultaten geven. Hier werd het voor mij niet duidelijker door. Ik weet niet zo goed wat ik ervan moet vinden en vroeg daarom de visie van het Voedingscentrum.

Voedingscentrum vindt dat er meer moet gebeuren

Het Voedingscentrum is blij dat er afspraken zijn gemaakt en dat er stappen worden gezet. Maar het aantal deelnemende producten is nog onvoldoende en de stappen zijn te klein. Bijvoorbeeld in de productgroep waarin er afspraken zijn gemaakt over zout is de reductie rond de 10%. Om echter aan de aanbevelingen te voldoen is een reductie van zo’n 30% nodig.

Maak zelf gezondere keuzes

We zullen er niet komen met het uitsluitend aanpassen van producten. Het vergt ook andere keuzes van jou als consument. Het is voor je gezondheid slimmer vaker producten te kiezen die binnen de Schijf van Vijf vallen. En verder moeten we beter leren om met verleidingen om te gaan. Overal is ongezond voedsel binnen handbereik. Hoe je daar zelf mee om kunt gaan? Zorg dat je altijd iets voedzaams in je tas hebt zitten voor als je trek krijgt.

Vertrouwen ontstaat door transparantie

Ik snap best dat je producten niet van de een op de andere dag aan kunt passen omdat iets ook smakelijk moet zijn. Ook snap ik best dat je het in dit geval als FNLI en/of CBL nooit goed genoeg doet. Maar wat ik echt niet snap is dat FNLI en het CBL gewoon niet transparant uitleggen wat de knelpunten zijn. Geen uitleg past echt niet meer in deze tijd. Ik ben een groot voorstander van een dialoog in plaats van voorgekookte persberichten. Ik ben teleurgesteld maar ook verbaasd dat de FNLI en het CBL verwachten dat ze zo vertrouwen op kunnen bouwen. Mij geeft het een gevoel van wantrouwen. En jou?

* na publicatie van dit blog reageerde de FNLI toch
Een deel van de reactie zijn beleidszinnen die niet meer helderheid geven. Ik vind wel correct om alsnog te melden dat ze wel reageren.
De reactie (deel zonder beleidsteksten) is:  ‘Er zijn reeds normen opgesteld voor de productgroepen groenteconserven, brood, kaas, vleeswaren, soepen, sauzen, zuivelproducten (dranken en desserts), kant- en klaarmaaltijden, hartige droge snacks (chips en noten), vleesconserven en –producten, vleesbereidingen, appelmoes en margarine cakes. Voor frisdranken is bovendien een andersoortige afspraak opgesteld die zal leiden tot een caloriereductie vanuit de frisdrankinname. Dit wordt stapsgewijs uitgebreid naar meer productgroepen. Elk jaar wordt er een werkplan opgesteld met de categorieën producten waarin afspraken over productaanpassingen zullen worden aangebracht.

Het bedrijfsleven stelt zelf de maximumnormen op percategorie. Daarbij wordt voor reductiepercentages gekozen die haalbaar zijn. Het is niet de bedoeling dat de producten minder smakelijk worden en er in plaats daarvan importproducten worden gekocht van leveranciers die niet deelnemen aan de afspraak en wel de hoge gehaltes kunnen vasthouden. Ook willen bedrijven zoveel mogelijk voorkomen dat ze hun toevlucht moeten zoeken naar vervangers van zout en/of suiker. Voor veel consumenten zijn deze niet wenselijk. De concrete afspraken worden hier gepubliceerd